Büyük İstanbul Depremi Nedir? Neden, Nasıl, Nerede ve Ne Zaman Yaşanması Beklenmektedir?
Beklenen Büyük İstanbul Depremi , Marmara Denizi’nden geçen Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde meydana gelmesi muhtemel bir depremdir. Bu fay hattı, Anadolu Plakası ile Avrasya Plakası arasındaki sınırda yer alır ve iki plaka arasındaki gerilim depremlere neden olur. İstanbul, bu fay hattının yakınında bulunduğu için tarihte birçok yıkıcı depreme sahne olmuştur. Son olarak 1999 yılında yaşanan Gölcük depremi, İstanbul’da da büyük hasara yol açmıştır.
Neden Bekleniyor?
Deprem bilimcileri, Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın 1939’dan beri doğudan batıya doğru kırıldığını ve Marmara Denizi’nde henüz kırılmayan bir bölge olduğunu belirtiyorlar. Bu bölge, İstanbul’un güneyindeki Çınarcık Çukuru ile Tekirdağ Çukuru arasında yer alıyor12. Bu bölgede biriken gerilimin boşalmasıyla büyük bir deprem oluşabileceği düşünülüyor12. Bu depremin ne zaman olacağı tam olarak bilinmese de, istatistiksel yöntemlerle olasılıklar hesaplanabiliyor12.
Nasıl Olacak?
Beklenen Büyük İstanbul Depremi’nin nasıl olacağına dair çeşitli senaryolar üretilmiştir. Bunlardan birine göre, deprem Marmara Denizi’nin batısında başlayacak ve doğuya doğru ilerleyerek 30-40 saniye sürecek3. Depremin büyüklüğü 7.0 ila 7.5 arasında olacak. Deprem sırasında fay hattının yaklaşık 100 km’lik bir uzunluğu kırılacak ve yer kabuğunda 4-5 metrelik bir kayma oluşacak. Depremden sonra tsunami riski de bulunuyor.
Nerede Etkili Olacak?
Beklenen Büyük İstanbul Depremi ’nin en çok etkileyeceği yerler, fay hattına yakın olan bölgelerdir. Bu bölgeler şunlardır:
Avcılar
Bakırköy
Beylikdüzü
Büyükçekmece
Esenyurt
Küçükçekmece
Silivri
Zeytinburnu
Bu ilçelerdeki binaların çoğu zemin sıvılaşmasına maruz kalabilecekleri için hasar görebilirler. Ayrıca Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprüleri de depremden zarar görebilirler.
Ne Zaman Olacak?
Beklenen Büyük İstanbul Depremi’nin ne zaman olacağı kesin olarak bilinmemektedir. Ancak bazı uzmanlar, istatistiksel yöntemlerle olasılıklar hesaplamışlardır. Örneğin, Kandilli Rasathanesi’nden Dr. Doğan Kalafat , İstanbul’da 2030 yılına kadar 7 büyüklüğündeki bir depremin olma olasılığının yüzde 64 olduğunu belirtmişti4. Aynı şekilde, Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Naci Görür , Marmara Denizi’nde 2039-2040 yılları arasında 7.5 büyüklüğünde bir deprem olma olasılığının yüksek olduğunu söylemiştir. Bu tahminler, depremin kesin tarihi değil, olasılıkları vermektedir. Deprem, bu tarihlerden önce veya sonra da olabilir.
Nasıl Hazırlanmalı?
Beklenen Büyük İstanbul Depremi ’ne karşı hazırlıklı olmak için şu önlemler alınabilir:
Binaların deprem yönetmeliğine uygun olarak inşa edilmesi veya güçlendirilmesi
Deprem çantası hazırlamak ve içine su, yiyecek, ilaç, el feneri, radyo, battaniye gibi malzemeler koymak
Deprem sırasında ve sonrasında yapılması ve yapılmaması gerekenleri öğrenmek
Aile bireyleriyle iletişim kurmak için bir plan yapmak
Deprem sigortası yaptırmak
Deprem anında panik yapmamak ve sakin kalmak