Rusya-Ukrayna arasında gerçekleşen savaşın bir yılını geride bırakmaya az kaldı, Doğu Avrupa ve Rusya’da soğuk kış günleri çoktan başladı ve bu zorlu günler artacak, bu savaşı belirleyici kılacak olan ‘’kış’’ olabilir mi, olmaz mı görürüz? İkinci Dünya Savaşı başlarında Finlandiya ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) arasında yaşanan bir savaş var, uluslararası siyaset literatüründe buna ‘’Kış Savaşı’’ denmiştir. Bu savaşta Finliler-Ruslar ‘’meteorolojik’’ olaylar nedeniyle de çok zayiat vermişti, 150 bine yakın ölü ve yaralı vardı. Nihayetinde Rusya-Ukrayna arasındaki savaş şimdi zorlu bir evreye geçiyor denebilir mi? Hakeza buna evet diyebiliriz, çünkü her ne kadar üstün teknolojik silahlar olsa bile savaş sahasında, doğa olayları bunu (savaşı) belirleyici kılar ve tarihteki örnekler çoktur bunlardan birisi de ‘’Kış Savaşı’’dır.
Rusya-Ukrayna savaşı başladığından bu yana tarih olarak ne zaman biteceği kestirilemeyen bir savaş olmaya devam ediyor, edecek gibidir de. Zira savaşın gerçekleştiği topraklara bakıldığında gerek ‘’kara’’ gerekse ‘’deniz’’ kavramlarının içinde bulunduğu birçok faktör vardır. Bu faktörlerin yanında ulusal devletler ve uluslararası örgütleri de görmek mümkündür. ABD/AB/NATO ve İngiltere bir tarafta ve diğer tarafta ise Rusya’nın yanında zımni olarak da olsa menfaatleri gereği saf tutan Çin, Hindistan, Kuzey Kore gibi nükleer güçler ve benzerleri var. Avrasya jeopolitiğinin bir nevi göbeğinde yaşanan Rusya-Ukrayna savaşının yıllara yayılacağı aşikârdır. Peki, bu savaş dünyamıza ve Türkiye’nin yaşadığı yakın coğrafyalara hangi fırsatları, tehditleri ve zorlukları getirecektir? Türkiye Cumhuriyeti’nin içerisinde yer aldığı ve liderliğini yürüttüğü ‘’Türk Devletler Teşkilatı’’ Rusya-Ukrayna savaşında çözüm üretemeyen mevcut uluslararası örgütlerden daha fazla inisiyatif alarak çözüme katkı sunabilmelidir, bu potansiyele ve birçok parametrelere sahiptir.
20’inci yüzyıldaki enerji krizi (1973 Petrol Krizi) Petrol İhraç Eden Arap Ülkeleri Birliği (OAPEC) ile başlamıştı, bunun nedeni ünlü ‘’Yom Kippur Savaşı’’ idi. Ve bu savaşta ABD, İsrail’i destekliyordu. 21’inci yüzyılda da dünyamız ve özellikle Kıta Avrupa’sı enerji krizi ile girdaplar içerisinde gidip-geliyor, çaresizce! Bu krizi de tetikleyen Rusya-Ukrayna savaşının tezahürüdür. Bu yüzyılda da ABD, Ukrayna’yı destekliyor, AB ve NATO’da desteklemektedir. Ne var ki, 1970’lerin enerji krizinin nedeni ‘’fiyat’’ üzerineydi, bu yüzyılda ise yaşanan enerji krizi küresel olmakla birlikte, ‘’fiyat’’ değildir, ancak AB’nin ve G7’nin Rusya’ya uygulayacağı tavan fiyat (petrol) tüm dünyayı fazlasıyla etkileyecek bir evreye geçirecektir. Tedarik edilemeyecek hidrokarbon dünyanın makine çarklarını etkileyecektir; gerek üretimi ve tedariki, gerekse lojistik ve ticareti de.
Sonuç olarak, Rusya-Ukrayna savaşı bizlere şunu net olarak göstermektedir; Avrasya jeopolitiğinde büyük topraklara sahip iki ülke veyahut devlet birbirine düşürüldü, bunda Ukrayna’nın ‘’Batı’’nın dolduruşuna gelmesi, Rusya’nın ise ulusal güvenliğini ileri sürmesidir, bu savaşı tarih ve zaman daha iyi açıklayacaktır. Ne var ki, şu anda bile iki tarafta ölenlerin sayısı 50 bin civarında yüz binlerce yaralı ve evlerinden olan milyonlar. Peki, bu savaşta kazanan var mı şu ana kadar? Karlı çıkan var; ABD! ABD silah savunma sanayisi silahlarını Ukrayna’ya ve kaya gazını da (petrolünü) Avrupa’ya satıyor, satacak. Böylelikle savaşın kazanan tarafı şu anda onlar. Bu savaş sadece Ukrayna’nın doğusu ile mi ilgili yoksa burada Karadeniz jeopolitiğinin ‘’stratejik’’ önemi göz ardı mı ediliyor? Karadeniz’in ekonomik zenginlikleri (hidrokarbon) ve kuzeyinden bir hat boyunca Avrupa’ya uzanması, bunların yanında ABD’nin müttefiki AB’nin genişleme politikasına (jeopolitiğine) Gürcistan ve Azerbaycan’ı da alabileceği ve diğerleri. Bugün Rusya’nın enerji konusunda elinde büyük kozları var iken, Avrupalıların kazıklanırcasına ABD’den enerji tedarik etmesi dünyayı da enerji krizine sürüklemektedir. Kış’ın gelmesiyle birlikte Rusya-Ukrayna savaşının daha çetin geçeceği görülebilmektedir, bu savaşın kaybedeni Ukrayna değil ve kazananı da Rusya olmadığına göre kazanan ve karlı çıkan(lar) kim?!