Riskli Yapı Tespiti Nedir, Nasıl Başvurulur? Yıkılma ya da ağır hasar görme ihtimali bulunan binalara riskli yapı denir. Yetkili kuruluşlar tarafından inceleme yapılarak binanın riskli yapı olup olmadığı belirlenir. Teknik verilere dayanan bu incelemeye ise riskli yapı tespiti denir. Riskli Yapı Tespiti İçin Nasıl Başvurulur? 6306 numaralı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’un 3. maddesine göre riskli yapı tespiti için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kurum ve kuruluşlara başvurmak gerekmektedir. Binada oturan gayrimenkul sahiplerinden birinin şahsen veya kanuni temsilcisi aracılığıyla başvuruda bulunması yeterlidir. Başvuru için çoğunluk kararı aranmaz. Riskli yapı tespiti başvurusunda bulunmak için gayrimenkul sahibinin kimlik fotokopisi ve tapunun ibraz edilmesi gerekmektedir. Riskli Yapı Tespiti Süreçleri Nelerdir? Riskli yapı olduğu belirlenen binaların raporları, incelemeyi gerçekleştiren yetkili kuruluş tarafından Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne iletilir. Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, riskli yapı tespiti raporunu inceler, hatalı bir durum söz konusu ise rapor yetkili kuruluşa iade edilir. Hata bulunmaması durumunda tapu müdürlüğüne bildirimde bulunulur ve tapuya riskli yapı şerhi düşülür. Riskli Yapı İtirazı Nasıl Yapılır? Riskli yapı olduğu tespit edilen binaların maliklerine tapu müdürlüğü tarafından tebligat gönderilir. Tebligatta şu bilgilendirmelerde bulunulur: İlgili yapının riskli yapı sınıfında olduğu ve bu bilginin tapuya şerh edildiği, 15 gün içerisinde gayrimenkul sahiplerinin rapora itiraz edebileceği İtiraz etmedikleri takdirde ise tebligatı takip eden 60 günden az olmamak üzere kendilerine tanınan sürede binanın yıktırılması gerektiği tebliğ edilir. Gayrimenkul sahipleri tebligat tarihinden itibaren 15 gün içerisinde itiraz etme hakkına sahiptir. İlgili Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne dilekçe verilerek riskli yapı itirazı yapılır. Riskli yapı itirazı için gereken belgeler şunlardır: Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne verilecek dilekçe Riskli gayrimenkulün sahibi olduğunu gösteren tapu fotokopisi İtiraz eden gayrimenkul sahibinin nüfus cüzdanı fotokopisi Tapu müdürlüğü tarafından gönderilen tebligat Üniversitelerden dört, Çevre ve Şehircilik Bakanlık Teşkilatından üç kişi itirazları inceler. İncelemeler sonucu itiraz kabul edilirse tapu müdürlüğüne bildirimde bulunulur. İtiraz kabul edilmediği takdirde ise riskli yapılar için yıkım kararı verilir. Yıkım Kararı Nasıl Uygulanır? Riskli olduğu tespit edilen bina için gayrimenkul sahiplerine 60 gün süre tanınır. 60 gün sonunda binayı yıktırmaları gerektiği tebliğ edilir. Bina bu süre içerisinde yıkılmazsa 30 günden az olmak üzere ek süre tanınır. Bu ek sürenin sonunda bina Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yıkılır. Yıkımdan sonra kat malikleri tarafından tekrar bina yaptırılabileceği gibi arazi olarak da bırakılabilir. Yeniden bina yapılması ya da arazi olarak bırakılmasına karar verilebilmesi için 3’te 2 çoğunluğun sağlanması gerekir. Riskli yapı tespiti konusunu çok iyi düşünmeniz gerekir.  Riskli yapi tespiti karot almayı gerektirir, projelerin incelenmesini, projeye uygunluğun kontrolü ve deprem yönetmeliğine uygunluğun kontrolüdur. Tahribatsiz yöntemle kontrol,  insaat muhendisligi calismalarini icermeden sadece beton kontrolü ile yapılamaz.   Riskli yapı cikarsa bu durumda güçlendirme projesi hazırlanır veya yıkım kararı alınır.  Riskli yapı tespiti uzaktan,  maliyetsiz ve kolay bir işlem değildir. Gelip bir bakın demeyle bir sonuca varılamaz.  Yapı - Deprem - Geoteknik - Jeoloji - Jeofizik - (laboratuvar) yapı malzemesi alanında uzmanların birlikte çalışması ile yapılan zahmetli ve uzun süreli bir iştir. Doç.Dr. Devrim Alkaya Ins.Yuk.Müh. Zemin Mekaniği ve Geoteknik Uzmani