Ekleme
Tarihi: 25 Haziran 2022 - Cumartesi
İş hayatına başladıkları ilk günden itibaren akıllarında ilk beliren erken emeklilik kavramı olduğunu biliyoruz. Emeklilik haklarına daha kısa sürede kavuşmalarını sağlayan unsurların tamamına erken emeklilik olarak açıklayabiliriz.
Doğum Borçlanma Şartları
Kadın çalışanlar sigortalı olarak çalışılmaya başladıkları tarihten itibaren doğum yapmaları halinde toplam da 3 çocuk olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla, borçlanılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalı çalışmamaları şartları ile birlikte ( en fazla 6 yıla tekabül eden 2.160 gün) ve çocuğunun yaşaması durumunda talepte bulunarak doğum borçlanması yapabilirler.
Doğum borçlanması yapılacak sürede çocuğun vefat etmesi halinde vefat tarihine kadar olan süreler borçlanılabilir.
Ayrıca sigortalı olarak çalışmakta oldukları süre içerisinde doğum nedeniyle işten ayrılmaları doğumdan sonra adlarına prim ödenmemiş olması ve doğan çocuğun yaşaması gibi şartları dikkate alınmakta olup, sigortalı olarak çalışmakta oldukları sigortalılık sürelerine göre borçlanma şartları değişebilir.
Kimler Doğum borçlanmasından faydalanabilir
SGK (4/a) kapsamında çalışan sigortalı kadınlar için sigortalılıklarının tescil edilmiş ve adlarına prim ödenmiş olması,
BAĞ-KUR (4/b) kapsamında kendi nam ve hesabına çalışanlar prim ödenip ödenmediğine bakılmaksızın sigortalılıklarının tescil edilmiş ve tahakkuk etmiş olması,
Kamu Kurumlarında (4/c) kapsamında çalışan memurlar için sigortalılıklarının tescil edilmiş olması,
Evlat edinmiş ve Evlat veren kadınların borçlanma şartları
Kadın sigortalımızın iki yaşını doldurmamış bir çocuğu evlat edinmesi durumunda evlat edinilen çocuk veya çocuklar (en fazla 3 çocuk) için doğum borçlanması yapabilir. Diğer taraftan çocuğunu evlatlık veren kadın da doğum borçlanma hakkından faydalanabilir.
Evlat edinilen çocuğun doğum tarihi esas alınarak 2 yıllık borçlanma süresi hesaplanır. Çocuğunu evlatlık veren kadın doğum yaptığı tarih ile evlatlık verdiği tarih arasındaki süreyi yani Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığından alınan sözleşmenin onay tarihi esas alınacak ve 2 yılı aşmamak koşulu dikkate alınır.
Doğum Borçlanması nereye yapılır ve ilgili evraklar neler
Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışma kapsamında sigortalı sayılan kadın sigortalılar (Mülga 1479 sayılı Kanun, Mülga 2926 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun- 4/b)
Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışma kapsamında sigortalı sayılan kadın sigortalılar (Mülga 1479 sayılı Kanun, Mülga 2926 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun- 4/b),
Kamu görevlisi kapsamında sigortalı sayılan kadın sigortalılar (Mülga 5434 sayılı Kanun, 5510 sayılı Kanun- 4/c) ile
Sigortalının en son çalışmasının geçtiği Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne ve İlçe Müdürlüklerine talep formu ile doğum borçlanması başvurusu yapabilirler.
Doğum borçlanması talebinde bulunan Sigortalılar (4/a) ve Bağ-kur’lu kadın çalışanlarımız E-Devlet sistemi üzerinden başvuruda bulunabilir.
SGK’lı (4/a) kapsamında çalışan sigortalı kadınlar https://www.turkiye.gov.tr/sosyal-guvenlik-4a-dogum-borclanmasi-basvurusu üzerinden,
Bağ-kur’lu (4/b) kapsamında çalışan sigortalı kadınlar https://www.turkiye.gov.tr/sosyal-guvenlik-4b-dogum-borclanmasi-basvurusu üzerinden,
Doğum borçlanma miktarı
Doğum borçlanması günlük brüt asgari ücretin %32'sinden az bu tutarın 7,5 katından fazla ise yapılamıyor. 2022 yılı için brüt asgari ücret 5.004,00 TL olduğu için günlük brüt kazanç 166,80 TL, doğum borçlanması bedeli ise 2022 yılı için günlük en az (166,80*0,32) 53,38 TL olarak hesaplanıyor. Bu durumda:
1 çocuk için 720 gün (2 yıl) doğum borçlanması bedeli 2022 yılı için en az: 720*53,37 = 38.430 TL.
2 çocuk için 1.440 gün (4 yıl) doğum borçlanması bedeli 2022 yılı için en az: 1.440*53,37= 76.861 TL.
3 çocuk için 2.160 gün (6 yıl) doğum borçlanması bedeli 2022 yılı için en az: 2.160*53,37= 115.292,16 TL.
Bu şartları oluşturan kadın çalışanlarımız açısından sorun teskil etmiyor. Ancak burdaki ayrıcalık ise, sigortadan önce doğum yapan kadınlarımız bütün bu haklardan yararlanamıyor.
Ülkemizde kanun koyucular veya kanun çıkarken, ilgilisi ve taraflarından görüş alınmadığı gibi mecliste bulunan siyasi partiler den, sivil toplum kuruluşlarından ve kadınlarımızdan görüşleri sorulmadan yapıldığı için kadınlarımızın büyük çoğunluğu doğum borclanma hakkından faydalanamıyor. Eşitlik ilkesine aykırılık teşkil eden doğum borçlanma haklarının tüm kadınlara verilmesi için temmuz ayında çıkması beklenen torba yasaya dahil edilmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız Sayın Vedat Bilgin'e bu sorunu bildirmiş olalım. Bütün kadınlarımız doğum borçlanma haklarının verilmesinin yanında doğum yaptıkları tarihin sigorta başlangıç sayılması veya askerlik borçlanması gibi sigortalı kadının ilk sigortaya başladığı tarihten itibaren ödediği gün kadar geriye gitmesi hakkı verilirde emektar kadınların erken emekliliğine katkı sağlamış olacaktır. Ayrıca doğum borclanması yaparken donemler ve borçlanma sureleri çok onemli olduğunu unutmayalım borçlanma sureleri iyi dikkate alırsanız size baglanacak emekli maaşına katkısı büyüktür.
Kadınların erken emekli olmasına katkı sağlayacak diğer bir unsur ise kronik rahatsızlığı olan bütün kadınlarımız yaş beklemeden erken emekli olabilir.
Bu hafta kadınlarımızın erken emekliliğe katkı saylayacak doğum borçlanma sorunu dile getirmeye çalıştım. Yazıma son verirken bütün kadınlarımızın dileği ve talebi olan doğum borçlanma hakkı verilmesini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız Sayın Vedat Bilgin Bakanımıza duyurmuş olalım ve gereğini yapacağından hiç şüphemiz yoktur.
Kadınlarımız var olduğu sürece bu ülke her zaman ayakta kalacaktır.
Kayıt dışı çalışmayalım geleceğimizi ve sevdiklerimizi tehlikeye atmayalım