Abdülhalik Renda Kimdir?

Abdülhalik Renda Kimdir? Hangi Görevlerde Bulunmuştur? Türkiye'nin ilk valisi kimdir?

Abdülhalik Renda 29 Kasım 1881’de Yanya’da dünyaya geldi. Yanya İdadisi Rüştiyesi ve İstanbul İdadisinde orta öğretimini tamamlamıştır. 25 Temmuz 1903’de Mülkiye Mektebi yüksek bölümü diplomasını aldı. Mezun olduktan sonra Ziraat Bankası Muhasebe Kalemi Mukayyit Refiki unvanı ile hizmetlerine başlamıştır. 27 Ekim 1903 yılında Rodos İdadisi matematik, geometri, tarım, sağlık ve Fransızca öğretmenliği yapmıştır. 11 Ağustos 1904’de Cezayir-i Bahr-i Sefid Vilayeti’ne Maiyet Memuru olarak görevlendirildi. 11 Mart 1906’da Tepedelen, 14 Kasım 1908’de Pogon, 18 Ocak 1909’de Delvine kaymakamlıklarında bulundu. Abdülhalik Renda 1918 yılına kadar bir çok vilayette valilik ve kaymakamlık yapmıştır. 12 Kasım 1918 yılında Bursa Valiliğine getirildi ve bu görevine giderken Damad Ferit Paşa hükümetince azledildi. Abdülhalik Renda azledilmesinden sonra tutuklandı ve altı ay sonra Malta’ya sürgüne gönderildi. Malta sürgünü sonrası vatanına dönen Renda vatanın farklı bölgelerinde bir çok müsteşarlık görevleri yürüttü. 19 Eylül 1922’de düşman işgalinden kurtarılan İzmir’in yeni ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin ilk valisi oldu. 30 Temmuz 1923 seçimlerinde Çankırı milletvekili olarak meclise girdi. 1924 tarihli I. İsmet İnönü hükümetinde Maliye Bakanı olarak görev aldı. II. İsmet İnönü Hükümetinde 21 mayıs 1924’e kadar bakanlık görevini devam ettirdi. III. İsmet İnönü hükümetinde tekrar maliye bakanlığı IV. İsmet İnönü hükümetinde ise Milli Savunma Bakanlığı görevlerini yaptı. Daha sonra 1 Mart 1935’den 5 Ağustos 1946 tarihine kadar TBMM başkanlığı yaptı. En uzun süre görevde kalan meclis başkanı Abdülhalik Renda’dır. 10 Kasım 1938’de Atatürk’ün yaşamını yitirmesi ile bir günlüğüne Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı makamına vekalet etti. 1 Ekim 1957’de İstanbul Erenköy’de bulunan evinde hayatını kaybetti. Erenköy’deki köşkünden alınan cenazesi Haydarpaşa köprüsünün başında top arabasına koyularak, askeri tören ile birlikte Haydarpaşa Garı’na getirildi. 12.35’de kalkan Ankara trenine teslim edildi. Ankara’da cenaze törenine; Vali, belediye reisi, Kemal Hadımlı gibi isimler katıldı. Ankara Cebeci Asri Mezarlığı’na defnedildi.